> Gesprek 1: De eerste stappen naar wijkverpleging ‘nieuwe stijl’: herindiceren èn team coachen

'Mijn allergrootste klus op dit moment is het herindiceren van alle cliënten aan wie we nu zorgverlenen. Ik gebruik voor het intakegesprek een format gebaseerd op de vier leefdomeinen en dat werkt goed. Het klinkt als een open deur, maar doordat ik focus op het leven van de cliënt en niet alleen op de zorgbehoefte, krijg ik tijdens een eerste gesprek een behoorlijk goed beeld van het leven van de cliënt.

De cliënt en ik raken uit het probleemdenken en zijn veel meer bezig met: hoe werken we samen toe naar een fijn dagelijks leven?

Ik geef een voorbeeld. In de aanleunwoningen woont een echtpaar. Ondanks dat mevrouw met een rollator loopt, waren ze samen, tot voor kort, nog geheel zelfstandig en heel actief. Door pech is meneer aan het kwakkelen geraakt. Hij heeft door een auto-ongeluk zijn ribben gekneusd, kreeg kort daarna een ernstige blaasontsteking met een ziekenhuisopname tot gevolg, en zo nog wat dingen.

Weer meer op eigen benen

Tijdens het indicatie-gesprek dat ik met ze voerde was de sfeer eerst heel gelaten. Mijnheer lag in de woonkamer passief op bed, dacht dat hij met de blaascatheter die hij tijdelijk heeft, eigenlijk weinig kon. Een sfeer van 'dit is het begin van het einde' hing in de woonkamer.

Ik heb de tijd genomen om het echtpaar te leren kennen en kwam er dus achter dat zij kort geleden nog van alles ondernamen: elke dag een uitstapje of een uur wandelen, de boodschappen en het huishouden, vissen op zonnige dagen.

Samen hebben we gekeken hoe ze weer daar naartoe kunnen werken, met tijdelijke ondersteuning van ons wijkteam. Al tijdens het gesprek ontstond er een andere energie. Ik heb informatie gegeven over het aanbod aan activiteiten van het verzorgingshuis en zal, als ik straks meer zicht heb op het aanbod van de gemeente, ze daar ook over informeren. Bij mijn vertrek vertelde het echtpaar me dat ze tevreden waren over het gesprek en ging ik weg met het gevoel dat ik ze als het ware weer wat meer op hun eigen benen had gezet.

Noodzakelijke zorg?!

Waar ik tegenaan loop, is dat cliënten en hun mantelzorgers me regelmatig met argwaan benaderen: 'Je komt mijn zorg afpakken, toch?' zeggen ze. Ze geven aan dat ze door wat ze erover op televisie en radio zien en horen op dat idee zijn gekomen. Dat is jammer. Het gesprek begint dan zo lastig en het kost aardig wat gespreksvaardigheden om weer op een positief spoor te komen.

Uiteraard is afpakken van zorg niet de bedoeling, als het tenminste om noodzakelijke zorg gaat. Zo is er een cliënte die vanwege een huidziekte allemaal ontstekingen heeft op haar rug en drie keer per dag gezalfd moet worden. Ik zal haar twee full-time werkende dochters echt niet vragen dit over te nemen. Het is veel te belangrijk dat zij er voor hun moeder kunnen zijn om allerlei andere dingen te doen, zoals boodschappen en gezelligheid bieden.

Vraag is natuurlijk wel wat noodzakelijke zorg is. Door de ligging van de aanleunwoningen dichtbij de thuiszorgpost zijn de medewerkers soms wel erg verzorgend opgetreden naar de cliënten toe. Nog niet zo lang geleden werd van één cliënt de hond nog uitgelaten! Gelukkig zien de teamleden ook in dat dit echt niet meer kan.

Kwaliteitsslag

Ik heb er heel veel zin in om met hen stap voor stap een kwaliteitsslag te gaan maken. Breder kijken naar de cliënt met behulp van de vier domeinen, kijken hoe we de samenredzaamheid en zelfredzaamheid kunnen ondersteunen, werken aan goed rapporteren, en betrouwbaarheid binnen het team en naar de cliënt toe, zodat we allemaal stoppen met hondjes uitlaten!'

>>> Lees hier Gesprek 2 met Julia: aan de slag met het zorgteam

Reageren?

De komende maanden volgt zorgleefplanwijzer.nl Julia in haar werk als wijkverpleegkundige en coach van het team. Wil je reageren? Dit kan onderaan dit artikel.

• Meer informatie over indiceren en het normenkader vind je op de website van V&VN
• Wil jij ook aan de slag met je team met het thema samenredzaamheid? Bekijk het werkboek of het Dossier Samenredzaamheid.
• Lees ook de blogs van wijkverpleegkundige Sanne van Etten.