Het Zorgzwaarte pakket gebruiken om de kwaliteit van de zorg te verbeteren

Onderwerp: Het ZZP om kwaliteit van zorg te verbeteren
Interview met: Merel van Uden, coach en adviseur 
Door: Anne Marie Vaalburg - Zorgleefplanwijzer.nl

Naar het werken met zorgzwaartepakketten wordt kritisch gekeken, het zou leiden tot minutenregistratie en meer bureaucratie. Zorgleefplanwijzer sprak met Merel van Uden werkzaam als coach en adviseur bij Sting. Zij heeft een mooi voorbeeld van hoe het zzp ook aan het denken kan zetten over kwaliteit. 

Merel, kun je vertellen hoe je het zzp in kan zetten om de kwaliteit van de zorg te verbeteren?

In het verpleeghuis waar ik als adviseur kwam om te ondersteunen bij het werken met het zorgleefplan, sprak ik met de verzorgenden uiteraard ook over het zorgzwaartepakket. Wat hebben zorgleefplan en zorgzwaartepakket met elkaar te maken en hoe gebruik je ze in samenhang met elkaar?

Eén van de teams gaf een cliënt als voorbeeld waarvoor ze de zorg als erg zwaar ervoeren. Doordat ze nu door het zorgzwaartepakket ook wisten op hoeveel zorgminuten mevrouw 'recht had' werd de zorg voor haar eigenlijk nog zwaarder. Het feit dat de zorg meer tijd kostte dan de beschikbare minuten gaf een extra hijgerig gevoel.

Het team heeft vervolgens eens precies gekeken waar de tijd nou precies in ging zitten. Dit gaf het volgende te zien:

1. Veel transfers: mevrouw gaat wel twaalf keer per dag uit bed in de rolstoel of andersom. Zitten doet pijn en liggen doet pijn. De transfer gebeurt met twee verzorgenden; 
2. Er zijn geen afspraken in het zorgleefplan van mevrouw op een onderwerp dat te maken heeft met welzijn. En dat terwijl mevrouw geen enkele handeling zelf kan uitvoeren;

3. De enige contactmomenten tussen personeel en mevrouw zijn tijdens de zorg. Het is mogelijk dat een deel van de zorgvraag voortkomt uit behoefte aan contact.

Hoe gingen jullie verder?

Met elkaar kiezen we de volgende aanpak: in eerste instantie is het doel niet verminderen van de zorgtijd (minder transfers), maar het bevorderen van het welzijn. De EVV-er gaat met mevrouw in gesprek over wat voor haar belangrijk is. Wat zou voor haar van de dag van morgen een fijnere dag maken dan vandaag?

Uit het gesprek tussen de EVV-er en mevrouw komt het volgende:

1. Mevrouw geeft aan dat zij zich zorgen maakt over haar man (77 jaar). Hij maakt een wat afwezige indruk de laatste tijd. Redt hij zich wel thuis? Hij komt elke avond, maar gaat het 's ochtends wel goed met hem? Doel: Mevrouw weet hoe het met haar man gaat en kan contact met hem leggen. Afspraak: elke ochtend helpt een verzorgende mevrouw om haar man te bellen.

2. Mevrouw geeft aan dat het leven alleen maar lijkt te bestaan uit ziekte en pijn. Zij weet niet waar ze behoefte aan heeft. Doel: Meer te weten komen over wat voor het welzijn van mevrouw belangrijk is. Afspraak: Elke dag drinkt een verzorgende tien minuten een kopje koffie bij mevrouw (mevrouw zelf heeft een sonde). Zij spreken over andere zaken dan ziekte of pijn, dit om haar beter te leren kennen en zo aanknopingspunten te vinden voor een prettige dagbesteding. Het groepje verzorgenden dat dit doet wordt klein gehouden.

Mooie afspraken! Hoe liep het verder?

Na drie weken wordt opnieuw gekeken hoe men de zorg ervaart en hoeveel tijd erin gaat zitten. De conclusie is dat er nog steeds meer tijd aan mevrouw wordt besteed dan volgens het zzp zou kunnen.
Maar: de transfers rolstoel-bed of omgekeerd vinden minder vaak plaats, nu zo'n zes tot acht keer per dag. Mevrouw is een stuk meer ontspannen door de telefoontjes met haar man. De verzorging ervaart de zorg niet meer als zwaar, zij beleven zelfs plezier aan het contact met mevrouw. Mevrouw zelf spreekt veel minder vaak over pijn.

Uit de gesprekken bij een kopje koffie is gekomen dat mevrouw ook behoefte heeft aan contact met vriendinnen. Met de ergotherapeut wordt gezocht naar een telefoon die mevrouw zelf kan bedienen, zodat ze kan bellen wanneer ze wil en ook gebeld kan worden door vriendinnen.

Betere zorg in minder tijd!

Het team was erg tevreden over deze aanpak. Het contact met mevrouw was verbeterd en er wordt beter tegemoet gekomen aan behoeftes van mevrouw. Het koffiedrinken houden ze erin, om mevrouw nog beter te leren kennen.
Kortom: betere zorg in minder tijd! Helaas nog niet binnen de tijd die staat voor dit ZZP en daarom is een aanvraag voor een herindicatie de deur uit.  

Lees ook:

• Zorgleefplan en zorgzwaartepakket
• Meer praktijkvoorbeelden