Aan de slag met het Zorgleefplan, deel je kennis online!Je moet ze niet bestormen. Het blijft maatwerk.
Locatie: Birkhoven Zorggoed, Amersfoort
Onderwerp: mantelzorgers betrekken bij de dagelijkse zorg
Interview met: Diana Hendriksen, zorgcoördinator
Door: Anne Marie Vaalburg - Zorgleefplanwijzer.nl
De mantelzorgers van je cliënt meer betrekken bij het dagelijks leven van de cliënt, hoe doe je dat? Zorgleefplanwijzer sprak met Diana Hendriksen, zorgcoördinator bij Plataan. Een kleinschalige woonvorm binnen Birkhoven Zorggoed in Amersfoort.
Hoe zijn jullie aan de slag gegaan met het betrekken van mantelzorgers?
Zo'n anderhalf jaar geleden zijn wij overgegaan van het oude verpleeghuis naar kleinschalig wonen. In de aanloop daarnaartoe hebben we, met elkaar en op familiebijeenkomsten, veel gepraat over dit onderwerp: hoe kunnen we mantelzorgers meer betrekken bij het dagelijks leven van de cliënt? Birkhoven had als zorgorganisatie al ervaring met deze overgang. Daar vandaan kwam een lijst met dingen die we aan de familie willen overlaten zoals kapperbezoek, de pedicure en de was.
Bij cliënten die vanuit de oude situatie meegingen is dit voor sommige familieleden nog steeds wennen. We moeten ze er regelmatig aan herinneren. Bij nieuwe bewoners brengen we het wat stelliger: dit is wat wij doen en dit verwachten we van familie.
Terwijl ik dit zeg, wil ik wel benadrukken dat elke cliënt anders is en elke mantelzorger ook. Het blijft dus maatwerk en we verplichten familie tot niets.
Maar hoe bereik je dan toch die betrokkenheid?
De clou is: Zorg dat je goede contacten hebt en bouw vandaar uit verder. Als een nieuwe bewoner bij ons komt wonen is de familie oververmoeid en emotioneel. In het begin blijven ze ook weg. Je moet ze dan niet bestormen. Je moet begrijpen dat het heel moeilijk is om met zo'n dementieproces om te gaan. Je moet je voortdurend afvragen: hoe zou ik het willen als ik bij mijn vader kwam?
We zorgen er dus voor dat familie zich bij ons thuis voelt. Daarnaast merken we dat familie het over het algemeen fijn vindt om dingen te doen. Veel mensen vinden het lastig hun dementerend familielid op te zoeken, ze hebben geen gespreksstof, ervaren geen contact met hun familielid. Door ze te betrekken bij de dagelijkse zorg op de groep wordt de drempel lager om bij vader of moeder langs te komen, ze vinden het zelfs gezellig.
Kun je een voorbeeld geven?
De tuin bij onze woonvorm was een ondergeschoven kindje. We hadden er gewoonweg geen tijd voor en we hadden ook helemaal geen tuingereedschap. Een schoonzoon van één van onze cliënten ergerde zich aan het onkruid en de veel te woeste bomen. De cliënten konden nauwelijks de voordeur meer uit! Hij kaartte dit bij ons aan en zo kwam het dat hij zelf een snoeischaar meenam en aan de slag ging. Nu houdt hij de tuin regelmatig bij. Die familie zorgt ook voor bloemen in de vaas op de groep. Hij geeft zelf aan dat hij het erg prettig vindt iets te doen te hebben bij zijn schoonvader.
Wat merkt de cliënt van dit alles?
Dat is bij onze cliëntengroep wel lastig te zien. Maar door de betrokkenheid van de familie leren wij de bewoners veel beter kennen en kunnen we onze zorg ook beter op hen afstemmen.
Verder draagt de familie echt bij aan de huiselijke sfeer. Bijvoorbeeld als een familielid eens komt koken, dit geeft zoveel warmte en gezelligheid.
Toen ik je van de week belde voor een interviewafspraak was het heel hectisch. Helpt de betrokkenheid van mantelzorgers jullie in die hectiek?
Ja, het duidelijkst merken we het in de avonduren. Dan komen de meeste mantelzorgers langs en drinken een kopje koffie. Het is dan erg prettig dat je weet dat er iemand in de huiskamer zit. Dat als er iets aan de hand is, iemand je even komt roepen en dat wij ondertussen zorg aan andere cliënten kunnen bieden. Nogmaals, we zetten mantelzorgers niet in, we maken geen rooster, doen geen appèl op ze, maar als er eens iemand de vaatwasser uitpakt, zijn we daar gewoon erg blij mee.
