Het zorgleefplan moet eenvoudiger

V&VN en Zorgleefplanwijzer.nl onderzochten hoe verpleegkundigen en verzorgenden werken met het zorgleefplan. Lukt het hen cliënten de regie te geven?

Uit het onderzoek blijkt dat het zorgleefplan een belangrijk middel is om de zorg goed te laten aansluiten bij de behoeftes van de cliënt. Qua omvang en complexiteit is het echter uit de hand gelopen.

Herbezinning

Anne Marie Vaalburg van Zorgleefplanwijzer en adviseur Innovatie van V&VN : "Er is een herbezinning nodig op het doel van het zorgleefplan. Het zou niet in eerste instantie als verantwoordingsinstrument naar zorgverzekeraars of inspectie moeten dienen. De vele administratie gaat ten koste van de cliënt. Het verdient aanbeveling het zorgleefplan terug te brengen naar de basis: het samen met de cliënt in kaart brengen van de behoeftes van de cliënt om van daaruit op methodische wijze cliëntgerichte zorg te leveren. Het werken met elektronische dossiers kan daarbij helpen.

Zorgleefplan inzien

Uit de digitale enquête blijkt dat het overgrote deel van de cliënten en vertegenwoordigers wordt betrokken bij het opstellen van het zorgleefplan. Bij bijna de helft (49%) van de respondenten is het plan een levend document: het wordt er regelmatig bij gepakt om het met de cliënt te bespreken of wordt bijgesteld naar aanleiding van eigen bevindingen. In veel gevallen (57%) is het voor cliënten wel lastig om het zorgleefplan in te zien, slechts een derde van de respondenten geeft aan dat het zorgleefplan bij de cliënt op de kamer ligt of dat cliënten een inlogcode hebben.

Maatwerk

Bijna twee derde van de respondenten werkt geheel of gedeeltelijk met standaard doelen. Dit kan maatwerk in de weg staan. Cliënt en verpleegkundige of verzorgende moeten dan samen kijken welk geformuleerd standaarddoel het beste aansluit. Maatwerk kan wel vorm krijgen in de uit te voeren acties. Standaarddoelen worden over het algemeen ingezet in organisaties omdat het zelf formuleren van doelen en acties lastig wordt gevonden door verpleegkundigen en verzorgenden. Een rapportagemethodiek waarin gebruik wordt gemaakt van toegankelijk taalgebruik komt het cliëntgericht werken ten goede.

Ruim de helft van de multidisciplinaire teams heeft de koudwatervrees om de cliënt bij het gesprek te betrekken overwonnen. Men slaagt er ook in een sfeer te scheppen waarin de cliënt zich uitgenodigd voelt, want het overgrote deel van de cliënten (95%) heeft daar ook inbreng.

Dementie

Verpleegkundigen en verzorgenden geven verschillende voorbeelden van invloed van cliënten. Veel gaan over de dagelijkse gang van zaken rond wassen en aankleden en de maaltijden. Zij noemen ook dilemma's. Dementie staat invloed in de weg en zij vragen zich ook af of de cliënt altijd weet wat het beste voor hem is.

Eén van de respondenten schrijft: "Cliënten hebben in principe zeggenschap over tijd van opstaan en slapen gaan: maar dementerenden hebben de neiging om dag en nacht om te draaien, dus bieden wij ook structuur om dat te voorkomen. Overleg met familie lost het gebrek aan inbreng van de cliënt niet altijd op: Cliënt wil niet dagelijks gewassen. Familie vindt dat we moeten dwingen." Een andere belemmering voor het geven van invloed is werkdruk of personeelstekort.

>>> Lees hier het hele rapport
>>> Discussieer mee op Facebook over dit onderwerp