> Aflevering 5: Op bezoek bij de Japanse V&VN

Vandaag bezoek ik de Japanese Nursing Association, onze Japanse zusterorganisatie. Ik ontmoet Miyuki Numata, manager of the department of healthcare policy, in een futuristisch uitziend kantoor midden in één van de hipste wijken van Tokyo. We wisselen uit over de zorg voor ouderen in Japan en Nederland.

Het bezoek begint met het overhandigen van visitekaartjes aan elkaar op de Japanse manier. Dit luistert heel nauw, dus ik heb het gisteren geoefend met onze reisbegeleider Shigeru. In Japan is de groep belangrijker dan het individu. Je begint bij het voorstellen dus ook met het noemen van je organisatie, pas daarna noem je je eigen naam. Het kaartje dat je van de ander krijgt moet je met respect behandelen. Stop het niet in je borstzak en al helemaal niet in je kontzak! Op het filmpje zie je hoe het gaat.

Taalbarrière


In Japan werken zo’n 1,5 miljoen Registered Nurses, 700.000 van hen is lid van de JNA. Hoe het precies zit met verzorgenden, is me niet duidelijk geworden. Wat dat betreft maakt de taalbarrière het soms lastig echt te begrijpen hoe het zit. In de huizen waar we komen, werken veel zogenaamde caregivers. Zij krijgen in hun opleiding ook kennis over dementie aangereikt en verzorgen de cliënten ook lichamelijk. Ze mogen geen medicijnen delen of verpleegtechnische handelingen uitvoeren. Miyuki vertelt dat de opleiding tot caregiver en die tot nurse twee totaal verschillende opleidingen zijn. Je kunt niet van caregiver doorstromen naar nurse. De groepen hebben over en weer geen goed beeld van wat ze van elkaar mogen verwachten.

Dood door overwerk


Nu Japan zo vergrijsd is, is er veel zorg nodig. De overheid wil het liefst dat die thuis geleverd wordt, maar daarbij zijn er een aantal obstakels vertelt Miyuki Numata.

Allereerst verlaten in Japan veel verpleegkundigen het vak. Dit komt omdat er veel moet worden overgewerkt en de lonen laag zijn. In de brochure Nursing in Japan die ze ons meegeeft, lees ik later dat in 2008 één op de 23 nurses zo hard moet werken dat dat leidt tot Karoshi, dood door overwerk. 

Thuiszorg in de kinderschoenen


Ten tweede was medische zorg voor 70+-ers lange tijd gratis. Daardoor vond veel ouderenzorg in het ziekenhuis plaats en sterft nog steeds een groot aantal mensen in het ziekenhuis. Japan heeft dus nog nauwelijks een aanbod in thuiszorg. Om de thuiszorg te laten groeien en van goede kwaliteit te laten zijn, zullen de verpleegkundigen moeten leren hoe ze de cliënt in de eigen omgeving kunnen ondersteunen. De huidige verpleegkundigen hebben daarnaast weinig ervaring met het leveren van complexe zorg thuis en solistisch werken. En ook in de zorg thuis weet men niet hoe goed af te stemmen met de caregivers. Het wordt ons duidelijk dat Nederland een veel betere uitgangspositie heeft op het vlak van de thuiszorg.

Uitwisseling tussen thuis en ziekenhuis


Miyuki Numata vertelt echter over een interessant project waar wij ook ons voordeel mee kunnen doen. In een aantal pilots is uitgeprobeerd verpleegkundigen vanuit het ziekenhuis in de wijk te laten werken. Groot voordeel hiervan is dat de ziekenhuisverpleegkundige beter zicht krijgt op wat er na ontslag nodig is en daar dus in het ziekenhuis beter op kan anticiperen. Andersom heeft de verpleegkundige die in de wijk gaat werken op deze manier ook voldoende bagage op het verpleegtechnische vlak. Miyuki Numata vertelt dat dit voor beide groepen de kwaliteit van de zorg verhoogt èn de motivatie. In augustus is het rapport over de pilots af en zal ze het ons sturen (nu nog Japans leren…).

Kleinschalige wijkcentra voor breed scala zorg

Een ander project waarover ze vertelt zijn kleinschalige centra in de wijk, met zowel intra- als extramurale zorg. Een klein aantal cliënten kan er wonen, ook zijn er plekken voor dagopvang en kort verblijf. Daarnaast wordt er vanuit de centra zorg in de wijk geleverd. Dit levert een situatie op waarin de cliënten in de wijk goed gekend worden en vloeiend van verschillende zorgvormen gebruik kunnen maken. In Nederland hebben wejuist de tegengestelde beweging gemaakt en de verschillende zorgvormen opgeknipt en afgeschaft…

Nederlandse cadeautjes

Wat willen we veel weten van elkaar en wat hebben we elkaar veel te vertellen! Na twee uur nemen we afscheid. Als dank geef ik Miyuki enkele V&VN relatiegeschenkendie iets over Nederland vertellen: het V&VN zadelhoesje: altijd handig bij regen! De V&VN lunchskin: Nederlanders nemen uit zuinigheid hun brood mee naar het werk. En de V&VN boodschappentas: we betalen liever niet voor een plastic tas in de winkel!

Ik hoor graag jullie reacties. Je kunt reageren onder dit artikel. Dankjewel!

Foto's:

Met Sandra van Beek bij de JNA:

Met Miyuki Namata bij JNA:

De cadeautjes van V&VN:

Deze meisjes zagen we in de hal van het hotel. Ze vieren dat ze hun middelbare schooldiploma hebben. Laten we hopen dat ze voor de zorg kiezen!:

>  Alle afleveringen op een rij