Handtekening onder het zorgleefplan: wat is het doel?

De handtekening onder het zorgleefplan is bedoeld om te laten zien: het zorgleefplan is met cliënt en mantelzorger besproken. In de praktijk heeft de handtekening die waarde vaak verloren, het gaat niet meer om dat goede gesprek dat is gevoerd, het gaat alleen nog om die krabbel. Verpleegkundigen en verzorgenden èn familie hebben hier last van.

Het zorgleefplan en de zorgleefplanbespreking zijn bedoeld om de cliënt en de mantelzorger te betrekken bij de zorg en inspraak te geven. Door het gesprek met cliënt en mantelzorger over de zorg te voeren, leer je de cliënt beter kennen èn de zorg wordt cliëntgerichter. De handtekening onder het zorgleefplan is bedoeld om te laten zien: het zorgleefplan is met cliënt en mantelzorger besproken. Is dat in de praktijk nog wel zo?

Bij Zorgleefplanwijzer.nl kwam, deze vraag van een familielid binnen:

Zorgleefplan tekenen onder de kerstboom

Mijn moeder verblijft sinds 2007 in een zorginstelling – na een hersenbloeding. Het laatste jaar op de psychogeriatrische afdeling. Ik, haar dochter, ben haar eerste en enige contactpersoon. wij hebben een zorgleefplan ondertekend en afgenomen. Vorig jaar is dat opnieuw gedaan, nu voor de psychogeriatrie.

Echter, men blijft ons frequent verzoeken doen om zorgleefplannen te ondertekenen, bij iedere nieuwe (en dat zijn er daar nogal veel) manager, teamleid(st)er en verzorgende. Na ieder MDO komt er ook weer een verzoek, terwijl de situatie dan niet is veranderd. Wij geven dan aan dat het “oude” geldig behoort te zijn, maar men gaat daar gewoon overheen en negeert het.

Mijn vraag aan u is:
Moeten wij nu echt “met het mes op de keel” (met kerst in de huiskamer, waar de anderen bijzaten en nog meer van dat soort momenten) nieuwe contracten tekenen? Als ik aangeef dat niet te doen, zeggen ze: “Het stelt helemaal niets voor, hoor, tekent u maar even. Dan zet ik ook mijn handtekening eronder en dan zijn we klaar. U mag het ook per mail doen, is ook geldig”.

Als het toch zo onbelangrijk is, waarom dan is die handtekening zo hard nodig?
Dit verzorgingstehuis belt, mailt en stuurt brieven- verschillende malen per week en zo blijven wij echt wel op de hoogte en houden “vinger aan de pols”.

Onze reactie

Volwaardige gesprekspartner
Uit de laatste zin van deze mevrouw blijkt: er is regelmatig contact, zij voelt zich gehoord, zij heeft het gevoel dat ze vinger aan de pols kan houden. In een zo'n relatie is het ongepast om telkens om een handtekening te vragen, je neemt daarmee als het ware de kwaliteit van de relatie niet meer serieus.

Het advies van Zorgleefplanwijzer.nl
Zorgleefplanwijzer.nl adviseert het volgende over de handtekening: Het ondertekenen kan worden beperkt tot de halfjaarlijkse evaluaties, je hoeft niet bij iedere aanpassing van het zorgleefplan een handtekening te zetten, dat is onwerkbaar en gaat voorbij aan een zorgverleningsrelatie gebaseerd op vertrouwen.

Het is ook de vraag waar de wijzigingen om gaan. Als je een nieuwe wondbehandelmethode afspreekt met de arts of wondverpleegkundige, kun je ervan uitgaan dat de familie daar mee instemt.Als je iemand met dementie een gps gaat geven tegen dwalen, is dat een veel serieuzere kwestie waar goed met familie over overlegd moet worden.

Je kunt dit soort zaken ook met de eerste contactpersoon zelf bespreken, dat is eigenlijk nog het beste. Dat kun je zo doen:

'Wij houden twee keer per jaar een MDO met u over uw moeder, dan vragen wij u ook in te stemmen met het zorgplan door middel van een handtekening. Uiteraard informeren wij u ook tussentijds als er wijzigingen zijn. Hoe intensief wilt u door ons op de hoogte gehouden worden?'

Gezond verstand
Elke zorgorganisatie hanteert zo zijn eigen regels over hoe vaak een handtekening moet worden gevraagd. Wij adviseren hier ‘met gezond verstand’ mee om te gaan. De tijd die je steekt in dit soort zaken gaat ten koste van de tijd voor de cliënt. De gedachte achter het ondertekenen door cliënt en zorgverleners is dat de cliënt betrokken is bij de gemaakte afspraken en zich daarin herkent en dat de zorgverlener zijn of haar afspraken nakomt.

Mocht één of andere controlerende instantie dit willen zien, dan kun je dit ook op allerlei andere manieren aantonen, namelijk door de rapportages, evaluaties en mdo-verslagen.

Lees ook: 

>> meer informatie over wet- en regelgeving rondom het zorgleefplan
>> meer veelgestelde vragen